سالوادور دالی، نقاش معروف، می‌گوید: «بهترین هنرمند کسی نیست که دچار الهامات هنری می‌شود، بلکه بهترین منبع الهام برای دیگران است.» وقتی پای هنر عکاسی به میان می‌آید، شناخت هنرمندی با این ویژگی دشوار است. بهترین عکاس‌ها قلب و نگاه مخاطب را اسیر تصویر ثبت‌شده‌شان می‌کنند. در این مقاله درباره بهترین عکاسان جهان خواهید خواند، کسانی که در دنیای تصویر درخشیده‌اند و آثاری ماندگار خلق کرده‌اند. این عکاسان مشهور آثار معروفی در کارنامه‌شان دارند و آشنایی با آنها خالی از لطف نیست.
۱. جیمی نلسون (Jimmy Nelson)
جیمی نلسون بریتانیایی از سال ۱۹۸۷ میلادی (تقریبا سال ۱۳۶۶ خودمان) تاکنون در دنیای عکاسی می‌درخشد. جیمی از سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) پروژه‌ای به‌نام «پیش از آنکه بمیرند» را شروع و برای ثبت تصاویر این پروژه به کشورهای مختلفی مانند ویتنام، آفریقا و تبت سفر کرده است.
در این پروژه، نلسون از قبایل کشورهای مختلف در طبیعتِ محل زندگی‌شان عکس می‌گیرد. ویژگی اصلی تصاویر این مجموعه طبیعی‌بودن آنها و بازتاب واقعی حس سوژه‌های عکس است. مجموعه نخست عکس‌های این پروژه موفق به دریافت چند جایزه بین‌المللی شده است. مجموعه دوم هم کماکان در حال تکمیل است.
۲. رابرت کاپا (Robert Capa)
رابرت کاپای آمریکایی‌مجارستانی عکاس‌روزنامه‌نگاری (photojournalist) بود که بارها برای ثبت تصاویر سربازان در جنگ، جانش را به خطر انداخته بود. «کاپا» در زبان مجاری به‌معنی «کوسه» و نام مستعار این عکس است؛ نام واقعی او اندر فریدمن (Endre Friedman) بود.
کاپا یکی از بهترین عکاسان جهان بود و همیشه می‌گفت: «اگر عکس‌هایتان بهاندازه کافی خوب نیستند، به خاطر این است که بهاندازه کافی به سوژه نزدیک نشده‌اید.»
عکس‌گرفتن از صحنه‌های جنگ و سربازان کار هر کسی نیست، اما کاپا با دید هنری و قلب شجاعش به‌خوبی از عهده این کار برمی‌آمد. برای همین است که آثارش ماندگار شده‌اند.
۳. استیو مک‌کوری (Steve Mccurry)
استیو مک‌کوری هم عکاس‌خبرنگاری آمریکایی است که شاید عکس معروفش از دخترک افغانِ چشم‌سبز (شربت‌گل) را دیده باشید. تصویری که او از شربت‌گل ثبت کرد، روی جلد مجله نشنال جغرافی نشست و توجه جهان را به خود جلب کرد.
استیو در طول سال‌ها فعالیت حرفه‌ای‌اش، بارها جوایزی معتبر گرفته است. بعضی از جوایز او عبارت‌اند از مدال صدمین سالگرد انجمن عکاسی سلطنتی و دو جایزه مهم از مسابقات عکاسی جهانی ورلد پرس.
او سابقه فعالیت در نشریات مختلفی را دارد، اما در میانه راه تصمیم گرفت که برای خودش کار کند. بنابراین به هند رفت و شروع به عکاسی کرد. مک‌کوری درباره این تجربه‌اش می‌گوید: «در هند فهمیدم باید به زندگی نگاه کرد و منتظر ماند.»
اگر صبر کنید، مردم فراموش می‌کنند که دوربینی در کار است و روح در تصویرها متبلور می‌شود.
– استیو مک‌کوری
۴. انسل آدامز (Ansel Adams)
انسل آدامز یکی از بهترین عکاسان دنیا است. او طرف‌دار محیط‌زیست هم هست و نیمی از شهرتش از همین علاقه نشئت می‌گیرد. تصاویری که او از پارک ملی یوسمتی آمریکا (Yosemite) ثبت کرده از مشهورترین آثارش هستند.
بیشتر عکس‌های آدامز سیاه‌سفیدند و طبیعت از دوربین او بسیار باشکوه و دیدنی به نظر می‌رسد. از شاخصه‌های عکس‌های او می‌توان به نگاه واقع‌گرایانه، وجود کنتراست بالا (تضاد شدید رنگ سفید و سیاه در تصویر) و ارائه جزئیات در نمایی بزرگ و وسیع اشاره کرد.
انسل آدامز به‌خاطر عکس‌های باکیفیت، نگاه جذاب به طبیعت و البته جسارت و خلاقیت‌هایش در گروه برترین عکاسان دنیا قرار دارد. از مصادیق خلاقیت و پیشگام‌بودن او در عکاسی می‌توان به تلاشش برای دورشدن از جنبش پیکتوریالیسم (pictorialism) اشاره کرد.
تأکید این جنبش معرفی عکاسی به‌عنوان هنری زیبایی‌شناسانه بود، اما افرادی مانند انسل آدامز می‌خواستند عکاسی را چیزی بیش از ارائه تصاویر زیبا و دستکاری‌شده بدانند. آدامز هیچ‌گاه از عکاسی از طبیعت خسته نشد و اصلا دلیل شروع کارش به‌عنوان عکاس طبیعت، زیبایی شگفت‌انگیز پارک یوسمتی بود.
۵. ایموژن کانینگام (Imogen Cunningham)
وقتی بحث عکاسی از گل‌ها و گیاهان و طبیعت می‌شود، دوستداران عکاسی یاد ایموژن کانینگام آمریکایی می‌افتند. چون درک ایموژن کانینگام از فرم‌های طبیعی و نور و سایه فوق‌العاده بدیع و جذاب بوده است.
کانینگام عکاسی از آدم‌ها را هم بسیار دوست داشته است. عکس دست‌های هنرمندان در مجموعه‌ای از آثار او دیده می‌شوند. ایده عکس‌گرفتن از دست موسیقی‌دانان و هنرمندان دیگر، ایده جذابی است و عمق نگاه هنری این بانوی عکاس را نشان می‌دهد.
گل محبوب ایموژن گل مگنولیا بوده است. او دو سال از عمرش را صرف مطالعه در حوزه گیاه‌شناسی کرد تا بهتر به سوژه‌های طبیعی‌اش نزدیک شود. در میان آثار مشهور کانینگام تصاویری از افراد برهنه و مناظر صنعتی هم دیده می‌شود. او یکی از خاص‌ترین و بهترین عکاسان جهان بوده است.
۶. ریچارد اودون (Richard Avedon)
ریچارد اودون یکی از بهترین عکاسان پرتره جهان و حوزه مد بود. در نیم‌قرن گذشته، آثار اودون نقش مهمی در ارائه تصویری از فرهنگ و مُد آمریکا ایفا کرده‌اند.
اودون کارش را در مجله هارپر بازار (Harper’s Bazaar) شروع کرد و همین باعث شد که بتواند استودیوی خصوصی خودش را در سال ۱۹۴۶ تأسیس کند. او برای نشریات معتبر مختلفی از جمله وُگ عکاسی کرده است.
یکی از علایق ریچارد ثبت نگاه و روح افراد در پرتره‌هایی بود که از آنها ثبت می‌کرد. اودون با بیشترشدن شهرتش، از چهره‌های سرشناس بسیاری عکاسی کرد و آثار ماندگاری از او به جا مانده‌اند.
۷. دیوید لاشاپل (David LaChapelle)
دیوید لاشاپل آمریکایی از عکاسان معاصری است که شهرت جهانی دارد. او هم در حوزه تجاری و هم هنرهای زیبا (تصاویر زیبایی‌شناسانه) فعال است. لاشاپل روی سوژه‌های تاریخی و مذهبی هم کار می‌کند و بسیاری از آثارش حاوی پیام‌های اجتماعی‌اند.
دیوید لاشاپل سبک عکاسی خاص خود را دارد و پس از دیدن چند اثر از او، تشخیص آثار دیگرش کار ساده‌ای خواهد بود. تصاویری که این عکاس برجسته ثبت می‌کند، پُر از رنگ و نورند و برای همین گاهی در مواجهه با آثارش احساس می‌کنید با تابلوی نقاشی روبه‌رو شده‌اید.
لاشاپل از افراد معروفی مانند لیدی گاگا، ویتنی هیوستون و مدونا عکس گرفته است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید به‌رغم پروژه‌های بزرگ و شرکت در برخی از پروژه‌های تجاری پرزرق‌وبرق، دیوید زندگی ساده‌ای دارد و جایی در هاوایی در مزرعه‌اش زندگی می‌کند.
۸. دوروتیا لانگ (Dorothea Lange)
دوروتیا لانگ عکاس‌خبرنگاری آمریکایی بود که معروف‌ترین اثرش در دوران رکود بزرگ ثبت شده است. رکود بزرگ همان رکود اقتصادی شدیدی است که یک دهه پیش از جنگ جهانی دوم گریبان دنیا را گرفت. این اثر «مادر مهاجر» نام دارد که مادری نگران را به‌همراه فرزندانش در چادر نشان می‌دهد.
این زن آواره به لانگ گفته بوده که به‌سختی چیزی برای خوردن پیدا می‌کنند و خود را با سبزیجات یخ‌زده مزارع و شکار پرنده‌ها سیر می‌کنند. وضعیت آوارگان رکود اقتصادی در چادرها لانگ را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار داده بود. او مشاهدات خود را برای دولت بازگو کرد و باعث شد دولت به آوارگان کمک‌هایی کند.
دوروتیا لانگ نقش مهمی در توسعه و رشد عکاسی مستند داشت. آثار او درخشان و بازتاب‌دهنده دردی هستند که برخی سوژه‌هایش در زندگی واقعی تجربه می‌کردند.
۹. آندریاس گورسکی (Andreas Gursky)
آندریاس گورسکی آلمانی یکی از بهترین عکاسان جهان است. یکی از دلایل شهرت او تصویربرداری از سوژه‌ها از زوایه دیدی وسیع است. با نگاه‌کردن به عکس زیر متوجه منظورمان از زاویه دید وسیع می‌شوید.
زاویه دید او معمولا از بالاست. برای همین آثارش نوعی شکوه و وسعت مخصوص به خود دارند. ناگفته نماند که آندریاس از دست‌کاری‌هایی دیجیتالی هم برای تغییر کیفیت عکس‌هایش بهره می‌برد.
معروف‌ترین اثر گورسکی «۹۹سنت» است که با قیمتی باورنکردنی در حراجی هنری فروخته شد. قیمت بی‌سابقه این عکس ۲٫۳میلیون دلار بود.
۱۰. هانری کارتیه برسون (Henri-Cartier Bresson)
هانری کارتیه برسون یکی از چیره‌دست‌ترین عکاسان خیابانی است. تصاویر جذابی که او در خیابان‌ها ثبت کرده خاص و چشم‌نواز هستند. هانری عکاسی فرانسوی بود که به حوزه اومانیسم یا انسان‌گرایی هم علاقه زیادی داشت.
برسون از نخستین کسانی بود که از دوربین‌های ۳۵میلی‌متری استفاده کرد. او از پیشگامان خلاق دنیای عکاسی بود که عقایدی جالب و بامزه در حرفه‌اش داشت. مثلا معتقد بود استفاده از فلش دوربین بی‌ادبانه است.
استفاده از فلش دوربین در هنگام عکاسی مانند به‌همراه‌داشتن تفنگ در کنسرت است.
– هانری کارتیه
تصاویر بسیار جذابی از لحظه‌هایی ناب در خیابان‌ها از سوی هانری ثبت شده‌اند. او در شکار لحظه‌های دیدنی بسیار خوب عمل می‌کرد. هانری در کتابی درباره لحظات تعیین‌کننده عکاسی نوشته است. منظور از این لحظات، دقایقی است که عناصر بصری و روانی یک صحنه در تعادلی دیدنی در کنار هم قرار می‌گیرند. منظور چیست؟ یعنی یک صحنه هم از نظر بصری و هم از نظر مفهومی حرف‌هایی برای گفتن پیدا می‌کند.
۱۱. دون مک‌کالین (Don McCullin)
دون مک‌کالین هم از برترین عکاسان دنیا است. این عکاس انگلیسی به ثبت صحنه‌هایی جذاب از جنگ و نزاع‌های خیابانی شهرت دارد. او ۶ دهه فعالیت پربار داشته و در بهتصویرکشیدن قشر ضعیف اجتماع بسیار توانا بوده است.
فقر، بیکاری، حرمان و انسان‌های ستم‌دیده از عناصر اصلی عکس‌های مک‌کالین هستند. گفته می‌شود او عکاس‌خبرنگاری بی‌رقیب است و تصاویر مستندش از فقر در لندن، جنگ در آفریقا، آسیا و خاورمیانه سرشار از حرف‌های نگفتنی‌اند.
البته ناگفته نماند که او در بهتصویرکشیدن منظره‌های زیبا و طبیعت هم خوب عمل می‌کرده و هنرمندانه صحنه‌هایی جذاب از زندگی را به رخ مخاطبانش می‌کشیده است.
۱۲. من رِی (Man Ray)
من ری یکی از بهترین عکاسان دنیا و هنرمندی درجه‌یک در حوزه هنرهای تجسمی بود. او بیشتر عمر حرفه‌ای‌اش را در کشور فرانسه گذراند. من ری عضو جنبش‌های دادائیسم و سورئالیسم بود و خود را بیشتر نقاش می‌دانست تا عکاس.
عکس‌هایی که او در حوزه مد و پرتره گرفته است شهرت جهانی دارند. علاقه من ری به سورئالیسم در آثارش هم متبلور می‌شود. منظور از سورئالیسم فراواقع‌گرایی است، یعنی میل به ایجاد دگرگونی در روزمره‌ها. با برهم‌زدن نظم می‌توان از واقعیت پا را فراتر گذاشت و به فراواقع‌گرایی یا سورئالیسم رسید.
در آخر
در این مقاله، شماری از بهترین عکاسان جهان را به شما معرفی کردیم. آشنایی با هنرمندان بزرگ در هر زمینه‌ای الهام‌بخش است. با شناخت این افراد، نگاهمان به اثرشان عمیق‌تر می‌شود. البته برخی معتقدند که حساب هنرمند از هنرش جداست. نظر شما چیست؟
به هر حال اگر به دنیای عکاسی علاقه داشته باشید، آشنایی با عکاسان مطرح می‌تواند مسیر حرفه‌ای‌شدن را برایتان هموارتر کند. ضمن اینکه بیشتر هنرمندان شخصیت‌های جذابی دارند و دنبال‌کردنشان می‌تواند مفرح و جالب باشد.
از میان تصاویری که دیدید، کار کدام هنرمند عکاس برایتان جذاب‌تر بود؟ نگاهتان به هنر عکاسی چیست؟ چه چیز این هنر بیشتر از همه شما را به سوی خود می‌کشد؟
اصول و روش‌هایی کاملا عملی برای یادگیری سریع و ماندگار هر زبان جدید
