رژیم کتوژنیک و فستینگ (روزه داری متناوب) دو مورد از رژیمهای مد روز و در عین حال علمی هستند که تحقیقات زیادی روی آنها انجام شده است. رژیم کتوژنیک و فستینگ برای کاهش وزن و کنترل برخی بیماریها توسط متخصصان تغذیه، به شرط اصولی بودن تأیید شده است. اما آیا میتوان هر دو رژیم را باهم گرفت؟
به گفته دکتر روشن ضمیر متخصص تغذیه و رژیم درمانی که سالهاست رژیم کتوژنیک تخصصی تجویز میکند “ترکیب رژیم کتوژنیک با روزهداری متناوب نه تنها برای اکثر افراد بی خطر است بلکه فوایدی هم دارد”.
دراین مقاله ابتدا تعریف مختصری از رژیم کتوژنیک و فستینگ میشود و سپس بیشتر در خصوص داشتن این دو رژیم بطور همزمان، توضیح داده میشود.
رژیم فستینگ چیست؟
رژیم فستینگ یا روزه داری برای هزاران سال در میان بسیاری از ادیان و فرهنگهای مختلف در سراسر جهان، وجود داشته است، اما بتازگی در کاهش وزن و بهبود سلامت مورد توجه قرار گرفته است.
انواع مختلفی از روزه داری متناوب وجود دارد، اما محبوبترین نوع روزه داری متناوب، روش ۱۶/۸ است. در روزه داری متناوب ۱۶/۸ مواد غذایی و نوشیدنی های حاوی کالری در یک دوره هشت ساعته در روز مصرف می شود و ۱۶ ساعت باقی مانده مواد غذایی مصرف نمی شود.
مطالعات نشان داده که رژیم فستینگ بجز کاهش وزن می تواند؛ التهاب را کاهش دهد و عملکرد مغز و قند خون را بهبود بخشد.
رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک یا کتو ، یک رژیم تخصصی با چربی زیاد، پروتئین متوسط و کربوهیدرات خیلی کم است که جهت درمان نوجوانان و برخی بزرگسالان مبتلا به صرع و برخی بیماریهای دیگر بکار می رود و بتازگی در درمان چاقی و کاهش وزن سریع و یا خروج از استپ وزن مورد توجه قرار گرفته است.
این رژیم یک راه موثر برای کاهش وزن سریع است، اما فواید دیگری از جمله درمان صرع، بهبود اختلالات عصبی، بهبود آلزایمر، کاهش قند و تری گلیسیرید خون دارد.
فواید داشتن رژیم کتوژنیک و فستینگ بطور همزمان
اگر در حین روزه داری متناوب، رژیم کتوژنیک نیز داشته باشید می تواند اثرات زیر داشته باشد:
سریعتر وارد شدن در فاز کتوز
در طول روزهداری، سطح انسولین و ذخایر گلیکوژن کاهش مییابد، که باعث میشود بدن به طور طبیعی شروع به سوزاندن چربی کند. هدف اصلی رژیم کتوژنیک هم همین است که بدن از چربی استفاده کند و کتوز رخ دهد، لذا روزه داری متناوب سرعت ایجاد کتوز را بیشتر می کند.
منجر به کاهش چربی بیشتر شود
ترکیب رژیم کتوژنیک و فستینگ کمک می کند چربی بیشتری نسبت به هر کدام از این دو رژیم غذایی به تنهایی بسوزانید.
چندین مطالعه نشان می دهد که روزه داری متناوب میتواند به طور موثر و بی خطری چربی اضافی بدن را از بین ببرد. به علاوه، روزه داری متناوب، توده عضلانی را در طول کاهش وزن حفظ می کند و سطح انرژی را بهبود میبخشد، این موضوع در افرادی که رژیم کتو دارند، برای عملکرد ورزشی و کاهش چربی بدن مفید است.
علاوه بر این، مطالعات تاکید میکنند که روزهداری متناوب میتواند گرسنگی را کاهش داده و احساس سیری را بیشتر کند، که ممکن است به کاهش وزن کمک کند.
اما آیا باید رژیم کتوژنیک و فستینگ را باهم گرفت؟
دکتر روشن ضمیر متخصص تغذیه در جواب به این سوال میگوید درست است که ترکیب رژیم کتوژنیک با روزه داری متناوب نه تنها برای اکثر افراد بی خطر بلکه فوایدی هم دارد. با این حال ادامه می دهد که الزامی نیست و حتی در بعضی موارد ممکن است مفید نباشد.
برای بعضی افراد روزه گرفتن به تنهایی دشوار است حال خود رژیم کتوژنیک نیز سختی های خود را بخصوص در اوایل دارد لذا در این افراد داشتن این دو رژیم با هم ممکن است باعث واکنش های نامطلوبی مانند پرخوری در روزهای غیر روزه داری (فست)، تحریک پذیری و خستگی شود.
به خاطر داشته باشید که روزه داری متناوب برای رسیدن به کتوز ضروری نیست. دکتر روشن ضمیر میگوید “ما فستینگ را بیشتر در شرایط بیمارستانی، در افرادی که میخواهیم هر چه سریعتر به فاز کتوز وارد شوند اجرا میکنیم. در این موارد حتی ۲۴ تا ۴۸ ساعت هم فستینگ داده میشود ولی افرادی که صرفاً هدفشان کاهش وزن است اجباری به فستینگ نیست. ”
وی در ادامه، در پاسخ به این سوال که برای کاهش وزن، توصیه شما برای رژیم فستینگ و کتوژنیک بطور همزمان چیست، گفت: “بنده خودم به افرادی که مدتی است ژیم کتوژنیک تخصصی را زیر نظر خودم دارند و وزن خوبی هم کم کردهاند اما به مرحلهای رسیدهاند که نیاز به کاهش وزن بیشتر دارند، رژیم فستینگ میدهم. اینکار باعث کاهش وزن مجدد می شود”
خلاصه
اگرچه داشتن همزمان روزه داری متناوب و رژیم کتوژنیک ممکن است اثربخشی یکدیگر را افزایش دهند، ترکیب هر دو مگر در موارد خاص ضروری نیست.
منبع: رژیم آنلاین آردایت (رژیم آنلاین تخصصی دکتر روشن ضمیر)